فهرست تفاسیر ادبی

• این کتاب آیاتی از کلام الهی که در آن صنعت مجاز به کار رفته را به ترتیب مصحف مشخص نموده است.

• طبرسی این تفسیر را بعد از تفسیر مجمع البیان و با اشراف بر آن نگاشته است.

• از تفسیر کشاف در آن استفاده زیادی شده است.

• تفسير ابوالفتوح رازی را اساس و اصل و مأخذ براى خود قرار داده است‌.
• در مواردی اسرائيليات و رواياتى است كه ريشه در انديشه يهود دارد به این تفسیر راه یافته است.
• نام دیگر آن تفسیر گازر است.

• تفسیر حسینی، نام دیگر این کتاب.

• از ویژگی برجسته این تفسیر علاوه بر ادبی بودن آن، گرایش عرفانی نویسنده کتاب است.

• به زبان فارسى روان و سليس (به تناسب قرن دهم هجرى) نگاشته شده‌ است.
• به نقد برخی روایات غیر معتبر ـ به ویژه در محور قصص و حکایات اسرائیلی ـ پرداخته و تعارض آنها را با قرآن و سایر روایات معتبر نشان می‌دهد.

• در روش ادبی، علمی و بلاغی با الکشاف زمخشری شباهت فراونی دارد.
• جامع بين منقول و معقول است.
• به بسیاری از مباحث علوم قرآنی پرداخته است.

• از مهمترین تفاسیر روایی شیعه است و از آن به عنوان ما حصل تفاسير مهم اماميه یاد می شود.
• روایات را همراه اسانيد آنها می آورد و به بيان ارتباط آيات و اعراب‌ آنها نیز می پردازد.

• موضوع آن ادبى و كلامى‌ است.

• نخستین تالیف در حوزه تفسیر قرآن به زبان فارسی است.

• از نظر اهميت، همپايه تفسير منسوب به طبرى (فارسى) و سور آبادى و بصاير يميتى است‌.

• از آن به عنوان محکمترین و متقن ترین تفاسیر اهل سنت یاد می شود.

• وجوه اعجاز در بلاغت قرآن را به بهترین شکل بيان كرده‌ است.

• روایت های نقل شده از اهل بیت (ع) تا حدودی نشانگر محبت نویسنده تفسیر، به اهل بیت (ع) است.

• از منابع اساسى تفاسيرى چون البحر المحيط ابو حيان و الجامع لاحكام القرآن قرطبى بوده است.

• المحرر الوجيز جامع بين منقول و معقول است.

• در برخی موارد روایت هایی را که بیانگر جایگاه اهل بیت (ع) هست را بیان می کند.

• معروف به تفسیر بیضاوی است.

• در عین اینکه پرمحتوا است ولی کم حجم می باشد. از این رو آنرا «سید المختصرات» گویند.

• اين تفسير در واقع خلاصه تفسير كشاف زمخشرى است.

• عدم بیان اسرائلیات جز اندکی از موارد از امیتازهای برجسته تفسیر بیضاوی است.

• از جامع‌ترين تفاسير مشتمل بر نكات ادبى است.

• پرداختن عميق به مباحث نحوى از ویژگی برجسته این تفسیر است.

نظام الدين حسن نيشابورى

هشتم

عربى

• موضوع آن ادبى و عرفانى‌ است.

• خلاصه ای از تفسیر فخر رازی و کشاف زمخشری است.

• محبت وی به اهل بیت در مواردی مشاهده شده است.

شهاب الدين احمد ابن هائم

نهم

عربى

• تفسيرى بر مفردات و كلمات غريب قرآن مى‌باشد.

• التبيان را مى‌توان حاشيه‌اى بر كتاب «غریب القرآن» سجستانی دانست.

• از سوره کهف تا آخر سوره ناس نوشته جلال الدین محلی است و جلال الدين سيوطى بخش ناتمام تفسير (از ابتداى سوره بقره تا انتهاى سوره اسراء) را نوشته است.